Dzień Kresowy w Trójcy

W ubiegłym roku odsłonięty został tu obelisk z tablicą upamiętniającą Polaków - ofiary ludobójstwa dokonanego przez Organizację Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) i  Ukraińską Powstańczą Armię (UPA) na Wołyniu i Kresach Południowo - Wschodnich II Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1939 – 1947, by wspólnie modlić za ofiary ludobójstwa, oddać im cześć i przywołać czasy, w których żyli.

MSZA ŚWIĘTA W INTENCJI OFIAR LUDOBÓJSTWA

Uroczystość rozpoczęła się o godzinie 13:00 uroczystą Mszą świętą koncelebrowaną przez przybyłego z Legnicy dyrektora Wydziału Duszpasterskiego – Duszpasterstwo Rodzin, penitencjarza katedralnego Diecezji Legnickiej księdza doktora Bogusława Wolańskiego, proboszcza parafii Trójca- księdza Marka Reźnego i księdza emeryta Mariana Podolskiego, pod przewodnictwem wicedziekana Dekanatu Zgorzeleckiego - księdza Mariana Oleksego. Przybył też proboszcz Parafii Łagów ksiądz Stanisław Polonis.

Homilię wygłosił ksiądz dr Bogusław Wolański, który mocno akcentował, konieczność patrzenia na problem ludobójstwa przez pryzmat miłosierdzia.

Zebrani modlili się za wszystkie ofiary ludobójstwa, zarówno Polaków, jak i obywateli innych narodowości (Czechów, Ormian, Rosjan, Żydów), także za prawych obywateli Rzeczypospolitej narodowości ukraińskiej, którzy zginęli ratując polskich sąsiadów, bądź jedynie przeciwstawiając się zbrodniczej ideologii banderowców.

Modlono się też o naszych Rodaków żyjących za wschodnią granicą, w trudnych warunkach dbających o ocalenie śladów polskiej kultury oraz świadków ludobójstwa i działaczy kresowych, którzy nie pozwalają, by męczeństwo Polaków na Kresach było zapomniane.

UROCZYSTOŚĆ PATRIOTYCZNA PRZY POMNIKU

Po mszy świętej procesyjnie wierni wyszli na plac kościelny, gdzie przy pomniku odbyła się część patriotyczna. Wartę zaciągnęli uczniowie klasy wojskowej Zespołu Szkół Zawodowych i Licealnych im. Górników i Energetyków Turowa w Zgorzelcu. Poczty sztandarowe wystawili: OSP w Czerwonej Wodzie, OSP w Gronowie, OSP w Radomierzycach, OSP w Sławnikowicach, OSP w Trójcy, Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w Zgorzelcu, OSP w , a także – mimo wakacji - Szkoła Podstawowa im. Osadników Wojskowych w Trójcy oraz Gimnazjum im. Sybiraków w Jerzmankach.

W uroczystości udział wzięli: senator Jan Michalski, zastępca dyrektora Departamentu Spraw Społecznych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego - Dominik Kłosowski reprezentujący wicemarszałka Tadeusza Samborskiego, wójt Gminy Zgorzelec Piotr Machaj i jego zastępca Marek Wolanin, wicestarosta Andrzej Tyc, członek Zarządu Powiatu Kazimierz Słabicki, przewodniczący Rady Gminy Zgorzelec Wojciech Dobrołowicz i wiceprzewodnicząca Grażyna Liszka, przewodniczący Rady Miasta i Gminy Węgliniec Waldemar Błauciak. Obecni też byli: naczelnik Wydziału Zarządzania Kryzysowego Urządu Miasta Zgorzelec Jan Biały reprezentujący burmistrza Rafała Gronicza, naczelnik Wydziału Urzędu Gminy Zgorzelec Kazimierz Prosyniak, komendant Państwowej Straży Pożarnej w Zgorzelcu mł. bryg. Wiesław Wypych, dyrektorzy szkół w Łagowie i Trójcy – Sylwia Słabicka i Agnieszka Kunicka, radni Rady Gminy Zgorzelec: Halina Szeremeta, Edmund Buko, Piotr Kuśta i Grzegorz Miłoszewicz oraz sołtysi: Białogórza – Czesław Chorbotowicz i Trójcy – Anna Jaskuła – Kronkowska.

W imieniu środowiska kresowego wystąpiła prezes Stowarzyszenia „Strażnicy Pamięci Ziemi Zgorzeleckiej” Janina Słabicka. Wyraziła oburzenie Kresowiaków wobec władz państwowych, które nie zorganizowały ogólnopolskich uroczystości upamiętniających „Krwawą Niedzielę”, będącą apogeum mordów zarówno na Wołyniu, jak i w Małopolsce Wschodniej. Słowa krytyki skierowała też do wiodących mediów, które przemilczały temat. Podkreśliła, że środowiska kresowe nie godzą się z obecną polityką państwa wobec Ukrainy. To, że nasze władze państwowe zdają się nie zauważać gloryfikowania na Ukrainie zbrodniarzy, budzi oburzenie i zdecydowany sprzeciw. Nie może być tak, że Polska popiera Ukrainę w jej walce o wolność - i materialnie, i moralnie – a Ukraina gloryfikuje banderowców, którzy bestialsko mordowali Polaków i stawia im pomniki.

Głos zabrali także senator Jan Michalski, wójt Piotr Machaj i wysłannik wicemarszałka Dominik Kłosowski. Wszyscy zabierający głos solidaryzowali się z Kresowiakami walczącymi o prawdę historyczną i podkreślali konieczność mówienia prawdy.

Senator Jan Michalski m.in. podkreślił znaczenie przypominania w lokalnych społecznościach tragedii wołyńskiej oraz stwierdził, że sprawa ta wymaga cały czas załatwienia przez władze państwowe, natomiast wójt Piotr Machaj, że: „bez prawdy nie będzie prawdziwego pojednania, nie będzie rozwoju – zarówno naszego kraju, kraju naszego wschodniego sąsiada, jak i Europy”.

Dominik Kłosowski, zabierając głos w imieniu wicemarszałka Tadeusza Samborskiego, przekazał zebranym jego słowa skierowane do organizatorów: „Dzisiejsza uroczystość to przywołanie obrazów z czasów najbardziej bolesnych w historii Polski, mordu i cierpienia tysięcy ludzi na Kresach II Rzeczypospolitej w latach 1939–1947 – ofiar ukraińskich nacjonalistów z OUN-UPA. Organizowany przez Państwa „Dzień Kresów” to świadectwo niesłabnącej pamięci o ludobójstwie. To równocześnie przypomnienie heroizmu tych wszystkich, którzy musieli przejść piekło na tej ziemi. W imieniu Zarządu Województwa Dolnośląskiego oddaję hołd Zamęczonym i Pomordowanym oraz Świadkom tamtych tragicznych wydarzeń. Nie można myśleć o przyszłości bez pamięci o przeszłości. Dlatego za szczególnym szacunkiem zwracam się do wszystkich, którzy swoją działalnością przyczynili się do zachowania od zapomnienia męczeństwa tysięcy istnień ludzkich.” Wręczył też Stowarzyszeniu „Strażnicy Pamięci Ziemi Zgorzeleckiej” podpisany przez wicemarszałka Dyplom uznania „za promowanie problematyki kresowej w przestrzeni publicznej naszego regionu, odwagę publicznego głoszenia prawdy o tragicznych kartach historii polskich kresów wschodnich, przywracanie świadomości społecznej naszego regionu i kraju, całej zbiorowości kresowian wysiedlonych z ziemi lwowskiej, tarnopolskiej, stanisławowskiej, wołyńskiej …”.

Wiązanki pod pomnikiem złożyli wszyscy oficjalni goście, Kresowiacy, strażacy, delegacje obecnych szkół – SP w Trójcy, SP w Łagowie i Gimnazjum im. Sybiraków w Jerzmankach, sołectwa Trójca i Gozdanin oraz zespoły „Jarzębina” i „Malwa”.

BIESIADA KRESOWA

Po uroczystości przy pomniku wszyscy udali się na biesiadę kresową. Można na niej było posmakować kresowych potraw, obejrzeć wystawę „Kresowa Twórczość Ludowa” i posłuchać kresowej muzyki.

Bogatą kuchnię kresową reprezentowały barszcz ukraiński i pierogi ruskie oraz twaróg z ziemniakami przygotowane przez panie z KGW w Gronowie, gołąbki podolskie w wykonaniu „Kwiatowianek” z Żarskiej Wsi, mamałyga i bliny gryczane przywiezione przez „Górnołużyckie Błękitne Kamizelki”. Charakterystyczne dla Kresów drożdżowe jagodzianki oraz inne pyszne ciasta upiekły panie z Trójcy i Białogórza. Nie zabrakło też smalczyku, ogórków, dżemu i masła. Piło się domowy kompot i kwas chlebowy.

Na wystawie organizatorzy zgromadzili wyszywane przez Kresowianki i ich córki obrusy, serwetki, poduszki, narzuty na łóżka. Także zdobioną haftem odzież. Wszystko wykonane haftem krzyżykowym, bo tylko taki występował na Kresach.

Gwiazdą biesiady był Kabaret „Tyligentne Batiary” z Bytomia, który bawił zebranych piosenką i bałakiem lwowskim. Piosenki kresowe śpiewały też zespoły: „Górnołużyckie Błękitne Kamizelki” z Łagowa, „Kwiatowianki” z Żarskiej Wsi, „Kapela Pogranicze” ze Studnisk, „Jarzębina „ z Zawidowa”, „Podolanie” z Czerwonej Wody i „Malwa” z Włosienia.

Zorganizowanie Dnia Kresowego było dużym przedsięwzięciem. Udało się tego dokonać dzięki wielkiemu zaangażowaniu bardzo wielu ludzi, zarówno mieszkańców Trójcy, jak i okolicznych miejscowości. Za wszelką pomoc członkowie Stowarzyszenia „Strażnicy Pamięci Ziemi Zgorzeleckiej” wszystkim serdecznie dziękują.

Współorganizatorem Dnia Kresowego był Gminny Ośrodek Kultury w Zgorzelcu z/s w Radomierzycach. Uroczystość zorganizowano dzięki wsparciu finansowemu powiatu zgorzeleckiego i gminy wiejskiej Zgorzelec.