Drzewa gminy Zgorzelec

Drzewa są jednymi najdłużej żyjących organizmów. Rekordzistami w tym względzie są sosny ościste, które dożywają wieku ponad 4800 lat. W Polsce do najstarszych okazów należą dęby, lipy i cisy. Wiek najstarszych spośród nich ocenia się na około 1000 lat. Wiekowym drzewom, podobnie jak wytworom cywilizacji należy się odpowiednia opieka. Jednak w przeciwieństwie do zabytkowych budowli czy mebli, których miniony blask można zrekonstruować, wyciętych lub zniszczonych drzew nie jesteśmy w stanie odtworzyć.

W trosce o stan najcenniejszych zadrzewień Urząd Gminy w Zgorzelcu włączył się w realizację ogólnopolskiego projektu pn. „Drogi dla Natury - kampania promocji zadrzewień w krajobrazie rolniczym jako siedlisk przyrody i korytarzy ekologicznych”. Projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach programu LIFE. Jednym z działań projektu jest wykonanie dziesięciu ekspertyz cennych drzew na terenie gminy. Zastosowanie odpowiednich metod badawczych pozwala stwierdzić czy dane drzewo wywróci się lub złamie, czy jest wystarczająco stabilne. W jaki sposób wykonuje się tego typu badania?

Obecnie do dyspozycji jest wiele specjalistycznych urządzeń diagnostycznych np. tomografy soniczne czy rezystografy. Niezwykle ważny jest również systematyczny przegląd zadrzewień, gdyż wiele informacji o kondycji drzewa zawartych jest w jego wyglądzie. W gminie Zgorzelec dla części drzew, oprócz oceny wizualnej zastosowano również tzw. próbę obciążeniową. Metoda polega na obciążeniu pnia drzewa za pomocą liny z siłą dochodzącą do dwóch ton. W zależności od reakcji pnia i korzeni, liczonej w tysięcznych częściach milimetrów, można określić czy drzewo będzie stało przez wiele lat. Badanie to nie powoduje osłabienia drzewa.

Ekspertyzom zostały poddane m. in. dęby w Kunowie, w tym jedno z zabytkowych drzew rosnących w rynku, które ucierpiało podczas grudniowych wichur. Jego korona najprawdopodobniej wymaga zabezpieczenia specjalnymi wiązaniami. Również rosnący opodal dąb z wyraźnym rozwidleniem pnia wymaga podobnych zabiegów, gdyż założona przed laty lina wymaga wymiany na nową. Badaniami objęto także zabytkowy dąb w Tylicach oraz kilka drzew tworzących historyczną aleję w Gronowie.

Dla wszystkich roślin przewiduje się wykonanie modelowych pielęgnacji. Działania takie powinny w jak najmniejszym stopniu zakłócać naturalny pokrój drzew, przy jednoczesnym zagwarantowaniu bezpieczeństwa otoczenia. Susz w koronach starych drzew jest zjawiskiem naturalnym, dodatkowo zamarłe konary stanowią „stołówkę” dla wielu ptaków. Z tych względów, po wcześniejszym sprawdzeniu ich wytrzymałości, część suchych konarów zostanie zachowana. Dotyczy to jednak wyłącznie drzew o twardym drewnie np. dębów.

Wykonanie ekspertyz oprócz poprawy bezpieczeństwa ma na celu również propagowanie nowoczesnych metod diagnozy oraz pielęgnacji drzew.

Więcej informacji na ten temat znajdą Państwo na stronie: www.aleje.org.pl.