Kobiety z cukrzycą pragnące przygotować się do ciąży, które nie mogą sobie pozwolić na zakup osobistej pompy insulinowej, mogą skorzystać z programu realizowanego przez Fundację Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Fundacja za cel najbliższego Finału wybrała pozyskanie środków na zakup najnowocześniejszych urządzeń dla ratowania życia wcześniaków oraz zakup pomp insulinowych dla kobiet z cukrzycą w ciąży. W myśl hasła „Zdrowa mama, zdrowy wcześniak, zdrowe dziecko”. Szacuje się, że w Polsce na cukrzycę choruje 0,3 procent kobiet w wieku rozrodczym1.
Fundacja już od kilku lat zajmuje się kobietami w ciąży chorującymi na cukrzycę i realizuje programy pomagające diabetykom. Jednym z nich jest program opieki nad ciężarną z cukrzycą. Fundacja WOŚP wyposaża ośrodki specjalizujące się w prowadzeniu kobiet w ciąży chorujących na cukrzycę w nowoczesne pompy insulinowe z ciągłym monitorowaniem glikemii. Ciężarne lub kobiety będące w okresie przygotowań do ciąży mogą w wybranych ośrodkach wypożyczyć pompę nieodpłatnie. W latach 2005-2011 WOŚP zakupił 290 pomp na potrzeby projektu. W roku 2011 po raz pierwszy Fundacja zakupiła sprzęt umożliwiający ciągłe monitorowanie glikemii u matek podczas ciąży i w czasie porodu. Fundacja WOŚP chce kontynuować ten program i zakupić nowe pompy, aby w 100% zaspokoić potrzeby przyszłych matek.
Bożena Kołodziejczyk skorzystała z możliwości wypożyczenia pompy i dziś relacjonuje: „Jak tylko dowiedziałam się, że jestem w ciąży, zgłosiłam się do poradni cukrzycowej dla ciężarnych. Ciąża była zagrożona. Lekarze chcieli, abym została w szpitalu. Najlepszym ratunkiem, aby dziecko rozwijało się prawidłowo, była pompa insulinowa”. Dodaje: „9 miesięcy z pompą? Rewelacja! Inne życie. Żyjesz właściwie jak zdrowy człowiek. Nastawiałam sobie jednostki, obliczyłam, co jadłam a pompa pracowała sama. Nie musiałam myśleć o każdorazowym zastrzyku”.
Celem programu jest poprawa systemu opieki nad ciężarnymi z cukrzycą poprzez opracowanie standardów wdrażania terapii pompowej podczas planowania i przebiegu ciąży oraz porodu. Program odbywa się pod patronatem Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, a pompy wypożyczane są bezpłatnie. Wsparcie technicznie zapewnia firma Medtronic, producent specjalistycznych urządzeń medycznych w tym pomp insulinowych. Koordynatorem programu jest prof. Jacek Sieradzki z Katedry i Kliniki Chorób Metabolicznych w Krakowie.
- Po długich naradach z lekarzami, specjalistami, zdecydowaliśmy się wybrać, jako jeden z celów najbliższego Finału, zakup pomp insulinowych dla kobiet w ciąży. Program ten realizujemy już od kilku lat. Ale widzimy, że potrzeby są duże. Chcielibyśmy, aby w przyszłości w każdym mieście wojewódzkim mogły zgłosić się kobiety z cukrzycą chcące urodzić zdrowe dzieci do ośrodka sprawującego opiekę i pozostać pod jego skrzydłami przez cały okres: planowania, samej ciąży i połogu. Możliwość korzystania z pomp insulinowych przez kobiety z cukrzycą w ciąży, pomaga zapobiec groźnym dla zdrowia powikłaniom zarówno matki, jak i dziecka. Lecz, aby program spełnił swoją rolę ważne jest dotarcie z informacją do kobiet z cukrzycą bądź przygotowujących się do macierzyństwa, bądź już będących w ciąży. Szczególnie tych, których nie stać na zakup własnej pompy – tłumaczy Jurek Owsiak.
Kobiety z cukrzycą wymagają szczególnej opieki lekarskiej w okresie ciąży, a także w czasie planowania narodzin dziecka. U źle prowadzonej diabetyczki rośnie w tym okresie ryzyko powikłań charakterystycznych dla cukrzycy, takich jak pogorszenie wzroku (w skrajnych przypadkach ślepota), czy zaburzenie pracy nerek (zagrożone koniecznością dializ). Powikłania mogą mieć charakter nieodwracalny. Ciężarna chorująca na cukrzycę zagrożona jest również ryzykiem poronienia, obecnością wad wrodzonych płodu (dotyczących układu nerwowego, krwionośnego, nerek) i powikłaniami okołoporodowymi.
U kobiet z cukrzycą typu 1 w ciąży szybko zmienia się zapotrzebowanie na insulinę, co spowodowane jest dynamiką zmian hormonalnych. Nieocenioną pomocą jest wtedy możliwość leczenia pompą insulinową. Za pomocą tego urządzenia najłatwiej osiągnąć normoglikemię lub prawie normoglikemię, co zapewnia prawidłowy rozwój dziecka i dobre samopoczucie matki. Terapia pompą insulinową uwzględnia zmienne zapotrzebowanie na insulinę w nocy i między posiłkami oraz odpowiednie dawkowanie insuliny na posiłki, różne pod względem objętości i jakości. Dostęp do ciągłego podglądu poziomu glukozy w pompach ze stałym monitorowaniem glikemii pomaga podejmować działania zapobiegające niebezpiecznym dla dziecka wahaniom cukru u matki.
