I znów, podsumowując poprzedni miesiąc na rynku funduszy inwestycyjnych, można śmiało powiedzieć, że dla ich klientów był on udany. Licząc w złotych, w październiku zyski przyniosło 301 spośród 353 funduszy otwartych, czyli ponad 85 proc. 48 (13,6 proc.) wykazało stratę, a cztery (1,1 proc.) wyszły na zero.
Do najbardziej zyskownych funduszy ponownie należały te, które inwestują w akcje na rynkach wschodzących, zarówno w ujęciu globalnym, jak i nieco węższym, europejskim. Po raz kolejny okazało się więc, że aby zarabiać, wcale nie trzeba daleko szukać. W ujęciu złotowym najwięcej dały zarobić fundusze europejskich rynków wschodzących, średnio 2,8 proc. Co prawda, w prezentowanej poniżej tabeli na pierwszej pozycji są fundusze akcji amerykańskich, ale tylko licząc w dolarach, bo już wyrażając zyski w rodzimej walucie, topnieją one do 1,9 proc., co zawdzięczamy spadkowi kursu USD/PLN o 1,3 proc. Funduszom europejskich rynków wschodzących niewiele ustępują ich kuzyni o globalnym zasięgu, które przyniosły średnio 2,7-proc. stopę zwrotu.
Zadowoleni są też z pewnością posiadacze funduszy, które lokują głównie w akcje polskich spółek. Fundusze szerokiego rynku (uniwersalne) średnio zyskały 2,5 proc.(żaden nie przyniósł straty, a najlepszy dał zarobić 5 proc.) Tym razem gorzej wypadły fundusze małych i średnich spółek (średnia 1,8 proc.), ale to głównie ze względu na słabszą postawę mniejszych spółek. Obrazujący koniunkturę w tym segmencie rynku sWIG80 spadł – jako jedyny z czwórki głównych indeksów – o 0,8 proc., podczas gdy WIG zyskał 2,2 proc., WIG20 1,4 proc., a mWIG40 4,3 proc.
Nie zmienia to jednak faktu, że w ostatnich 12 miesiącach to właśnie fundusze polskich akcji małych i średnich spółek, jako kategoria, wypracowały najwyższe zyski (średnio 20,2 proc.), a zaraz za nimi uplasowały się uniwersalne fundusze polskich akcji (18,8 proc.). Niewiele ustępują im fundusze akcji globalnych (17,8 proc.) i europejskich (16,6 proc.) rynków wschodzących.
Powody do niezadowolenia mogą mieć natomiast właściciele jednostek uczestnictwa funduszy obligacji. Generalnie cieszą się one największym zainteresowaniem krajowych inwestorów, zaraz po funduszach pieniężnych. Niestety w październiku fundusze polskich obligacji uniwersalnych zanotowały symboliczny zysk na poziomie 0,1 proc., a podkategoria inwestująca wyłącznie papiery skarbowe zanotowała stratę rzędu 0,1 proc. Nie był to co prawda najsłabszy miesiąc w tym roku, bo w maju i czerwcu zdarzyło się już nawet, że zanotowały one straty w okolicach 0,2-0,3 proc.
Z powodu oczekiwań rozpoczęcia cyklu podwyżek stóp procentowych przez RPP jeszcze przed końcem roku, należy oczekiwać, że czas ponadprzeciętnych zysków osiąganych przez fundusze polskich papierów dłużnych odszedł do historii, choć zapewne nie bezpowrotnie.
Średnie stopy zwrotu w funduszy wg kategorii (wrzesień 2010)
grupa
1M
3M
6M
12M
akcji amerykańskich (USD)
3,4%
6,2%
-3,7%
9,2%
akcji europejskich rynków wschodzących
2,8%
6,8%
3,3%
16,6%
akcji globalnych rynków wschodzących
2,7%
7,1%
6,0%
17,8%
akcji polskich uniwersalnych
2,5%
7,6%
5,2%
18,8%
akcji europejskich rynków rozwiniętych (EUR)
2,4%
4,7%
3,1%
11,7%
akcji europejskich rynków rozwiniętych
2,1%
2,8%
2,8%
3,7%
akcji amerykańskich
1,9%
1,6%
-2,4%
12,4%
akcji polskich małych MiŚ
1,8%
6,2%
4,0%
20,2%
mieszane polskie aktywnej alokacji
1,4%
4,9%
5,2%
12,5%
mieszane polskie zrównoważone
1,3%
4,9%
3,2%
12,0%
dłużne dolarowe (USD)
1,3%
3,6%
5,6%
8,5%
akcji europejskich rynków wschodzących MiŚ
1,3%
3,6%
-1,0%
8,4%
mieszane zagraniczne aktywnej alokacji
1,3%
4,0%
3,5%
13,0%
akcji azjatyckich bez Japonii
1,2%
7,8%
6,7%
16,0%
akcji zagranicznych sektora nieruchomości
1,2%
5,9%
0,1%
12,0%
mieszane zagraniczne zrównoważone
1,2%
3,2%
0,9%
7,7%
akcji globalnych rynków rozwiniętych
1,0%
3,1%
3,6%
15,0%
mieszane polskie stabilnego wzrostu
0,9%
3,7%
2,9%
10,0%
mieszane zagraniczne stabilnego wzrostu
0,3%
1,5%
4,5%
9,5%
rynku pieniężnego
0,3%
1,0%
1,9%
4,8%
dłużne eurowe
0,3%
0,9%
3,6%
-0,7%
dłużne zagraniczne (PLN)
0,3%
-0,9%
4,4%
4,2%
dłużne eurowe (EUR)
0,1%
1,2%
1,2%
5,1%
dłużne złotowe uniwersalne
0,1%
2,1%
2,3%
7,0%
dłużne dolarowe
0,0%
-2,7%
4,0%
9,5%
dłużne złotowe papiery skarbowe
-0,1%
1,7%
2,1%
7,2%
Źródło: Analizy Online.
Lepszym rozwiązaniem dla zwolenników funduszy bezpiecznych są teraz fundusze pieniężne (średnia stopa zwrotu w październiku:0,3 proc.), które nie są tak wrażliwe na ryzyko stopy procentowej, bo w ich portfelach znajdują się papiery dłużne o relatywnie krótkim terminie do wykupu (zgodnie z ustawą, średni termin do wykupu instrumentów w portfelu funduszu pieniężnym nie powinien przekraczać 90 dni). Te fundusze z pewnością nie mają takiego potencjału zysku jak fundusze obligacji, ale w obecnych warunkach powinny być bardziej stabilnym źródłem przychodów, na poziomie porównywalnym do tego, jaki można uzyskać inwestując w lokaty bankowe czy trzymając pieniądze na wyżej oprocentowanych kontach oszczędnościowych.
W zestawieniu indywidualnych stóp zwrotu poszczególnych funduszy, pierwszych pięć miejsc objęły produkty hedgingowe z rodziny Superfund. Najlepszy z nich, Superfund C (najbardziej agresywny), tylko w październiku dał zarobić 13 proc. Poza nimi wyróżniły się też fundusze sektorowe, w tym działający od końca lipca br. w ramach nowej polityki inwestycyjnej PZU Energia Medycyna Ekologia, który w miesiąc przyniósł 9,4-proc. stopę zwrotu. Również w czołówce, ale już z zyskami o kilka punktów procentowych mniejszymi, uplasowały się ponadto: DWS Agrobiznes (5,6 proc.), surowcowy Opera Substantia.pl (5,5 proc.) oraz ING Środkowoeuropejski Sektora Finansowego (5,4 proc.).
Stopy zwrotu funduszy otwartych w październiku 2010 roku
Najlepsi
Superfund C (Superfund SFIO)
13,01%
Superfund Trend Bis Powiązany FIO
11,92%
Superfund Trend Podstawowy SFIO
11,64%
Superfund Trend Plus Powiązany FIO kat. Standardowa
10,71%
Superfund B (Superfund SFIO)
9,94%
PZU Energia Medycyna Ekologia FIO
9,38%
Superfund A (Superfund SFIO)
5,67%
DWS Agrobiznes (DWS SFIO)
5,61%
Opera Substantia.pl (Opera FIO)
5,48%
ING Środkowoeuropejski Sektora Finansowego (ING FIO)
5,39%
Najgorsi
ALIOR Akcji (ALIOR SFIO)
-1,16%
UniAkcje MiŚ Spółek (UniFundusze FIO)
-1,23%
ALIOR Stabilnych Spółek (ALIOR SFIO)
-1,42%
ALIOR Selektywny (ALIOR SFIO)
-1,52%
Skarbiec - Sektora Nieruchomości (Skarbiec FIO)
-1,62%
MCI Gandalf Aktywnej Alokacji SFIO
-1,68%
Skarbiec - Selektywny Nowej Europy (Skarbiec FIO)
-1,69%
ALIOR Short Equity (ALIOR SFIO)
-1,81%
QUERCUS short (Parasolowy SFIO)
-1,98%
PKO Akcji Rynku Japońskiego (ŚFW SFIO)
-1,98%
Źródło: Analizy Online
Najsłabszy fundusz, PKO Akcji Rynku Japońskiego przyniósł w ostatnim miesiącu 2-proc. stratę. Podobnie jak indeksowy Quercus short, co jednak nie jest absolutnie żadnych zaskoczeniem, ponieważ jest to fundusz, który – za sprawą korzystania z instrumentów pochodnych – traci wówczas, gdy zyskuje WIG20 (i odwrotnie), indeks tuzów warszawskiej giełdy. Dotrzymywał mu towarzystwa stosujący zbliżoną politykę inwestycyjną Alior Short Equity (-1,8 proc.).
Choć, jak pisaliśmy na samym wstępie, do najlepszych funduszy należały te inwestujące na europejskich rynkach wschodzących, to wśród tych najsłabszych nie zabrakło również ich przedstawiciela – stratą rzędu 1,7 proc. zakończył miesiąc Skarbiec Selektywny Nowej Europy, któremu selekcja raczej niezbyt wyszła. Także pomimo faktu, że fundusze polskich akcji małych i średnich spółek generalnie zakończyły miesiąc na plusie, pomiędzy dziesięcioma najsłabszymi funduszami znalazł się również ich przedstawiciel – UniAkcje MiŚ Spółek (strata: 1,2 proc.).
